Tinh hoàn ẩn hay còn được gọi là tinh hoàn chưa xuống. Trong quá trình phát triển của thai nhi nam, bắt đầu, tinh hoàn nằm trong ổ bụng, sau đó, nó di chuyển dần xuống bìu. Tinh hoàn lạc chỗ là trường hợp tinh hoàn dừng lại trên đường di chuyển từ bụng xuống bìu. Tỷ lệ tinh hoàn chưa xuống khoảng 3-4% bé trai khi sinh, con số này cao hơn ở trẻ sinh non, sinh đôi, sinh thiếu cân.
Rối loạn phát triển gây tinh hoàn chưa xuống
Giai đoạn tinh hoàn chạy từ bụng xuống bìu chịu sự ảnh hưởng của nhiều nguyên nhân. Nếu có rối loạn, các nguyên nhân này sẽ làm tinh hoàn không dịch chuyển được tới bìu và gây ra chứng tinh hoàn chưa xuống.
Những yếu tố đó là:
- Suy tuyến yên, làm thiếu gonadotropin gây tinh hoàn chưa xuống và nhỏ bộ phận sinh dục;
- Sai lệch tổng hợp testosteron: thiếu men 17α-hydroxylase, 5α-reductase… làm cho tinh hoàn không phát triển bình thường;
- Giảm trường hợp cảm nhận của các thụ thể androgen: gây ảnh hưởng sự phát triển tình trạng sinh dục nam, gây tinh hoàn ẩn;
- Nếu mẹ mang bầu trẻ trai mà dùng diethylstilbestrol nhiều hoặc dùng kháng androgen thì bào thai nảy sinh nguy cơ bị tinh hoàn chưa xuống;
- Phát triển bất thường của dây chằng tinh hoàn - bìu làm cho tinh hoàn dừng lơ lửng trên cao, không xuống được tới bìu;
- Các nguyên nhân cơ học gây cản trở sự chạy của tinh hoàn như: cuống mạch của tinh hoàn ngắn, xơ hoá vùng ống bẹn…
Dấu hiệu của tinh hoàn ẩn
Nếu trẻ trai còn nhỏ, cha mẹ có khả năng kiểm tra nơi bìu nhưng không thấy tinh hoàn ở dưới bìu. Ở trẻ lớn hoặc người lớn, tự sờ thấy trong bìu không có tinh hoàn hoặc kiểm tra thấy ở ống bẹn có khối u nổi lên. Bìu phát triển kém, tinh hoàn ẩn càng cao thì bìu càng kém phát triển. Tinh hoàn lạc chỗ có thể trong ổ bụng hoặc lỗ bẹn sâu khi khám không sờ thấy tinh hoàn.
Siêu âm bụng, chụp cắt lớp vi tính ổ bụng , nội soi ổ bụng có thể xác định đúng vị trí của tinh hoàn lạc chỗ. Hơn nữa, còn có thể phát hiện những bất thường khác của tinh hoàn như vôi hóa nhu mô tinh hoàn, u tinh hoàn…
Nguy cơ vô sinh của loại bệnh tinh hoàn ẩn
Tinh hoàn ẩn thường xảy ra kích cỡ nhỏ hơn bình thường, nhu mô thường mềm nhão. Nghiên cứu của thạc sỹ y tế cho thấy: Các trẻ có tinh hoàn ẩn, chu vi của các ống sinh tinh nhỏ hơn, mức độ xơ hóa tinh hoàn cũng lớn hơn; sự thay đổi về mô học của các tinh hoàn lạc chỗ có thể ảnh hưởng tới tinh trùng gây vô sinh. Nếu người bệnh chỉ bị tinh hoàn ẩn một bên thì vẫn có khả năng có con. Nhưng họ xảy ra nhiều rủi ro do nguy cơ bị ung thư bên tinh hoàn ẩn và nhiều nguy cơ khác.
Tình huống bệnh nhân bị tinh hoàn ẩn hai bên thì nguy cơ hiếm muộn, vô sinh rất lớn. Những người này thường nảy sinh kết quả xét nghiệm tinh dịch đồ không có tinh trùng. Đặc biệt, có người còn không thể ân ái được do thiếu hụt nội tiết tố nặng. Thể chất những đàn ông này thường yếu đuối, ảnh hưởng rất lớn đến công việc, sinh hoạt và tâm sinh lý người bệnh. Ngoài ra, người bị tinh hoàn lạc chỗ thường xuất hiện với các dị tật bẩm sinh khác làm tăng nguy cơ vô sinh cho bệnh nhân.
Cần chữa trị sớm tinh hoàn lạc chỗ
Trẻ bị tinh hoàn chưa xuống, nếu không được chữa có thể gặp các nguy cơ như ung thư hoá tinh hoàn, vô sinh, thoát vị bẹn, xoắn tinh hoàn hoặc chấn thương tinh hoàn hay tổn thương về tâm sinh trạng do không có hoặc chỉ có một tinh hoàn dưới bìu. Khi phát hiện trẻ bị tinh hoàn ẩn, chúng ta chỉ nên đợi đến khi trẻ 9 tháng tuổi để xem tinh hoàn có ở bìu hoặc không. Nếu sau 9 tháng mà tinh hoàn vẫn chưa xuống bìu thì nên xử lý bằng phẫu thuật cho trẻ. Thời gian phẫu thuật hiệu quả nhất là khi trẻ được 1-2 tuổi.
Đối với nam giới trưởng thành phát hiện thấy tinh hoàn ẩn cần phải tiến hành phẫu thuật ngay: nếu tinh hoàn chưa bị ung thư hóa thì tiến hành phẫu thuật hạ tinh hoàn, kết hợp với cân bằng nội tiết tố. Tình trạng tinh hoàn bị ung thư hóa thì cần cắt bỏ tinh hoàn, nạo vét hạch kết hợp với trị liệu chống ung thư hỗ trợ...
Chúng tôi có lời khuyên:
Tinh hoàn ẩn chịu sự ảnh hưởng của nhiều nguyên nhân, trong đó nảy sinh những yếu tố có thể phòng ngừa được như khi mẹ mang thai tránh dùng diethylstilbestrol nhiều; hoặc không dùng các chế phẩm kháng androgen. Đối với trẻ trai sinh thiếu cân, sinh non, sinh đôi, ba mẹ cần chú ý kiểm tra xem bé có bị ẩn tinh hoàn , không để đưa trẻ đi chữa sớm. Mọi hiện tượng phát hiện được bé trai bị tinh hoàn chưa xuống, phụ huynh cần đưa bé trai đi khám để được chẩn đoán và điều trị sớm, tránh nguy cơ vô sinh và ung thư hóa tinh hoàn...ặp
Xem thêm những bệnh trẻ có thể gặp:
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét