Những điều cần biết về viêm gan siêu vi

Gần đây, ngành y tế chúng tôi có nhận được nhiều thư của các bạn, hỏi về nhiều vấn đề thuộc phạm vi bệnh viem gan sieu vi.

Điều đó chứng tỏ rằng căn bệnh này vẫn đang được các bạn quan tâm sâu sắc. Sự quan tâm đó rất đáng được thông cảm, vì quả thật viêm gan siêu vi là 1 hiểm họa to lớn đối với mọi người, nhất là đối với con em chúng ta. Tính ra, năm nào trong nước chúng ta cũng có hàng chục ngàn người mắc căn bệnh này. Ngay như năm ngoái - 1999 - một số thuốc chích ngừa viêm gan siêu vi đã bắt đầu được sử dụng, nhưng các bệnh viện trong nước ta đã phải tiếp nhậni 11.870 bệnh nhân viêm gan siêu vi. Con số đó dĩ nhiên còn thấp hơn số thực tế nhiều, vì không ít bệnh nhân đã điều trị tại nhà, không đến bệnh viện.
Đáp ứng yêu cầu của các bạn, tôi xin nói về "những điều cần biết về viên gan siêu vi"
Gọi là viêm gan siêu vi (VGSV) là khi gan của chúng ta bị những siêu vi từ ngoài tấn công vào, gây ra những tổn thương cho gan, nghĩa là gây bệnh cho gan. Bệnh VGSV có trên tất cả thế giới, nhưng có nhiều nhất ở các nước thuộc đông nam Châu Á, trong đó có nước ta. Đa số người bệnh là trẻ em, nhưng người lớn cũng có thể mắc, và cũng đã không ít người lớn chết về bệnh này, hoặc chết vì những hậu quả của bệnh này: như xơ gan, ung thư gan.
Nói một cách tổng quát, VGSV có thể sẩy ra trên con người dưới 3 thể bệnh chủ yếu: Viêm gan cấp, Viêm gan tối cấp và Viêm gan mạn.
Bệnh viêm gan cấp thường xảy ra khi siêu vi mới tấn công vào gan. Khi đó, người bệnh sẽ có một số triệu chứng đặc hiệu, chủ đề là :
1/ Sốt, 2/ Mệt mỏi, 3/ Vàng da
1.- Sốt: là triệu chứng đầu tiên của bệnh. Sốt thường nhẹ, ít khi sốt cao. Do đó, có khi người bệnh chỉ thấy "hâm hâm nóng", như chỉ bị cảm nhẹ.
2.- Mệt mỏi: là triệu chứng rõ rệt hơn. Đa số người bệnh thường than là "hết sức mệt mỏi", và ngạc nhiên vì sao chỉ "cảm xoàng" mà mệt đến thế.
3.- Vàng da: sẽ xuất hiện sau vài ngày sốt, mệt như trên. Vàng da thấy ở tất cả mọi nơi trên cơ thể: chỗ nào da cũng vàng, mắt cũng vàng, nước tiểu cũng vàng. Thường khi vàng da xuất hiện, người bệnh sẽ hết sốt khi đã xuất hiện vàng da, thì bệnh viêm gan đã được xác định.
Ngoài 3 triệu chứng kể trên, 1 số người bệnh còn có thêm 1 số triệu chứng tiêu hóa: như chán ăn, no hơi (đầy bụng), nôn ói, đau bụng vùng trên rốn v.v...
Các triệu chứng kể trên thường tiến triển nhanh chóng, nói chung chỉ kéo dài khoảng 2-3 tuần, do đó được gọi là viêm gan cấp. Sau đó, nếu không có biến chứng gì, thì vàng da nhạt dần, nước tiểu trong lại, người bệnh khỏe lại dần và có thể hết bệnh.
Viêm gan tối cấp ngược lại, có thể làm chết người ngay. Trong viêm gan tối cấp, các triệu chứng xuất hiện đột ngột hơn, nặng hơn và thường xảy ra sau khi người bệnh bắt đầu có vàng da. Tuy nhiên cũng có trường hợp người bệnh bị viêm gan cấp đã trên 1 tuần, bệnh tưởng chừng như sắp khỏi, mới đột nhiên xuất hiện các triệu chứng của viêm gan tối cấp, trong đó, nổi bật nhất là 2 triệu chứng hết sức nặng: hôn mê và xuất huyết.
Hôn mê: tiến triển rất nhanh. Thoạt đầu, người bệnh chỉ lừ đừ, vật vã, có khi 2 tay co giật nhẹ, rồi rất nhanh sau đó, người bệnh đi vào hôn mê hoàn toàn, không biết gì nữa. Người bệnh thở gấp, mạch nhanh và rất yếu, và có thể có các cơn làm kinh (co giật). Ngành y khoa gọi chứng hôn mê này là "hôn mê gan".
Xuất huyết: cũng xuất hiện nhanh chóng. Có thể thấy các vết hoặc các đám đỏ bầm dưới da, do xuất huyết dưới da. Hoặc thấy người bệnh nôn ói ra máu, tiêu ra máu, tiểu ra máu v.v... Chích thuốc vào chổ nào cũng thấy chảy máu chỗ đó.
Viêm gan tối cấp là 1 thể viêm gan hết sức nặng, thường làm người bệnh chết nhanh chóng. Ngay ở các nước tiên tiến, với đầy đủ các phương tiện cấp cứu hiện đại, tỷ lệ tự vong trong thể bệnh này cũng chiếm tới trên 80%
Viêm gan mạn thường xảy ra sau khi người bệnh khỏi bệnh viêm gan cấp được 1 thời gian, có khi hàng tháng, có khi hàng năm sau đó. Trong viêm gan mạn, người bệnh không có các triệu chứng rõ rệt như trong viêm gan cấp hoặc viêm gan tối cấp, mà chỉ có các triệu chứng âm ỉ nhưng kéo dài.
Viêm gan mạn có thể xuất hiện dưới 2 thể bệnh: thế tiềm ẩn (thể dai dẳng), và thể hoạt động (thể tấn công).
Người bệnh bị viêm gan mạn thể tiềm ẩn thường chỉ có những triệu chứng không rõ rệt: mệt mõi, ăn uống chậm tiêu, táo bón... và thường không để ý đến. Chỉ khi có dịp đi thăm bệnh, thầy thuốc cho xét nghiệm mới phát hiện ra bệnh.
Còn trong viêm gan mạn thể hoạt động, thì các triệu chứng rõ rệt hơn: người bệnh suy nhược, rất yếu, chán ăn, luôn luôn bị dị ứng, nổi mề đay, ngứa, luôn luôn bị no hơi, đầy bụng... và thỉnh thoảng lại có 1 đợt sốt tự nhiên, không có nguyên nhân gì cả. Các triệu chứng này có thể kéo dài, và ngày càng trầm trọng hơn, làm người bệnh suy sụp trông thấy. Khi đi khám bệnh, xét nghiệm, mới phát hiện ra là viêm gan mạn thể hoạt động. Thể viêm gan nàythường do siêu vi viêm gan B hoặc siêu vi viêm gan C gây nên, và có thể tiến triển tới xơ gan, hoặc ung thư gan, làm người bệnh chết dần chết mòn, vô phương cứu chữa.
Đến đây, chắc các bạn đã thấy rõ VGSV là bệnh nguy hiểm như thế nào. Vậy thì, những siêu vi nào có thể gây ra căn bệnh tai hại này ?
Các bạn thân mến, tới nay, ngành y học đã xác định được 5 loại siêu vi có thể gây ra căn bệnh viêm gan nói trên, và đặt tên chúng theo thứ tự:
1. Siêu vi viêm gan A (SV A) gây ra bệnh VGSV A
2. Siêu vi viêm gan B (SV B) gây ra benh gan sieu vi B
3. Siêu vi viêm gan C (SV C) gây ra bệnh VGSV C
4. Siêu vi viêm gan D (SV D) chỉ gây ra viêm gan khi được liên kết với SV B
5. Siêu vi viêm gan E (SV E) gây ra bệnh VGSV E.
Ngoài ra, cũng còn 1 số siêu vi khác có thể gây ra viêm gan, nhưng ngành y học chưa xác minh được. Do đó, những trường hợp VGSV đã được xác định là không phải do 5 loại siêu vi trên, thì được gọi chung là VGSV X.

Xem thêm: bệnh viêm gan siêu vi B| gan nhiem mo| phương pháp tốt nhất điều trị viêm gan B